Sách – Không gia đình – Hector Malot

Remi một cậu bé bị bỏ rơi tại Paris và được nhận nuôi bởi gia đình Barberin ở làng Chavanon, mẹ nuôi của cậu là bà Barberin rất yêu thương cậu nhưng cha nuôi của cậu thì không như vậy. Sau một sự cố bị tai nạn khi đi làm tại Paris ông Barberin phải bán tài sản lớn nhất của gia đình là con bò cái để đi kiện ông chủ thầu làm ông bị tai nạn nhưng thua kiện. Gia đình nghèo khó lại càng khó khăn hơn nên ông không thể giữ Remi ở lại gia đình tuy bà Barberin yêu thương cậu nhưng không giám cãi lời chồng và cuối cùng cậu bị bán cho gánh xiếc của ông cụ Vitalis.

Remi rong ruổi khắp các miền của nước Pháp cùng những người bạn của trong gánh xiếc rong của cụ Vitalis đó là con khỉ Joli-Coeur, 3 con chó Capi, Zerbino, Dolce. Trong chuyến đi cùng cụ Vitalis cậu đã học được rất nhiều thứ mà trước đây cậu không biết ,cụ Vitalis đã dạy cậu làm xiếc, diễn trò, chơi đàn và học chữ. Nhưng trong khi đi khắp mọi miền của nước Pháp, Remi và cụ Vitalis đã gặp phải những khó khăn vô vàn chịu lạnh, chịu đói. Một sự cố trong khi diễn xiếc là cụ Vitalis bị bắt bỏ tù 2 tháng và Remi phải lang thang sống 1 mình nhưng may mắn cậu đã gặp được bà Miligan và cậu bé Arthur đi trên thuyền Thiên Nga, bà đã giúp đỡ Remi trong thời gian cụ Vitalis ở tù. Remi sống thoải mái trên thuyền cùng bà Miligan và Arthur cho đến khi cụ Vitalis ra tù.

Sau khi cụ Vitalis ra tù Remi lại tiếp tục rong ruổi cùng cụ và gánh xiếc đi khắp mọi miền nước Pháp và trong một lần di chuyển không tìm được nhà trọ trong mùa đông tuyết rơi mà phải trú chân trong rừng và lần đó chó sói đã bắt mất 2 chú chó Zerbino và Dolce. Con khỉ Joli-Coeur cũng chết vì bệnh phổi sau đó ít lâu. Mất đi những thành viên trong đoàn nên gánh xiếc không thể tiếp tục cụ Vitalis và Remi đến Paris để tìm kiếm cơ hội mới và tại đây trong lần đầu tiên đặt chân và Paris thì cụ Vitalis cũng ra đi mãi mãi trong một đêm mưa tuyết vì không có tiền thuê nhà trọ.

Sau khi cụ Vitalis mất Remi may mắn được một gia đình nông dân trồng hoa tại Paris nhận nuôi đó là gia đình bác Acquin , có 5 người trong gia đình đó là bác trai Acquin, 2 anh trai là Alexis, Benjamin, Chị cả Estiennette và em gái út Lise. Remi được nhận nuôi và sống trong gia đình bác Acquin , cùng làm vườn, cùng trồng hoa một cuộc sống mà Remi ao ước trước nay đó là có một gia đình thực sự. Nhưng một biến cố lớn xảy đến cho gia đình Acquin, trong một buổi chiều khi tất cả mọi người đi chơi thì một cơn bão ập đến phá tan vườn hoa và mọi công sức của mọi người đều biến mất. Gia đình bác Acquin phải mỗi người 1 nơi, Bác Acquin phải vào tù vì không có tiền trả nợ tiền thuê đất trồng hoa. Remi lại rơi vào cảnh bơ vơ lạc lõng giữa đường phố Paris.

Trong thời gian này Remi gặp được Mattia, một cậu bé giống như Remi tại Paris. 2 cậu đã thành lập nên một ban nhạc ( Remi chơi thụ cầm, Mattia chơi Violon, đàn kéo ) và rong ruổi qua các miền đất nước Pháp giống như lúc ở với cụ Vitalis. Remi và Mattia đi qua biểu diễn khắp nơi kiếm sống. 2 cậu kiếm được một số tiền để mua tặng mẹ nuôi Barberin một con bò. Trước khi mơ ước đó thành thì Remi có ghé thăm Alexis ( con trai bác Acquin) làm việc trong hầm than. Một ngày kia khi Remi giúp Alexis trong hầm than vì Alexis bị thương thì nước sông tràn vào hầm Remi may mắn không bị chết đuối nhưng bị kẹt lại trong hầm mỏ khoảng 2 tuần, cùng với một số công nhân may mắn sống sót.Sau khi được cứu thoát khỏi hầm mỏ Remi và Mattia đi đến làng Chavanon và tặng con bò sữa cho bà Barberin, lần trở về này cậu nhận được một tin vui đó là cha mẹ ruột của cậu đang đi tìm cậu và ông Barberin đã đi tìm cậu tại Paris.

Remi và Mattia lại cùng nhau tiến về Paris để tìm ông Barberin, nhưng thật không may khi cậu tới Paris thì ông Barberin đã bị bệnh mà chết vậy là toàn bộ manh mối về cha mẹ ruột của cậu lại tan thành mây khói. Remi và Mattia lại đánh đàn kiếm sống tại Paris cũng như tìm kiếm thêm thông tin về cha mẹ ruột của cậu. May mắn đã mỉm cười khi cậu biết được những người có thông tin về cha mẹ cậu đang ở London vậy là Remi cùng Mattia lên đường sang London. Từ đây Remi đã tìm được gia đình của cậu nhưng nó lại làm cậu thất vọng nhiều vì họ không yêu thương cậu như những gì cậu tưởng tượng. Trong một lần rong ruổi theo gia đình mới Remi bị cảnh sát bắt vì bị nghi ngờ là ăn trộm trong nhà thờ nhưng thực chất do gia đình tại London làm nhưng không thành. Họ đã bỏ chạy và Remi bị bắt bỏ tù tại London. Nhưng bên cạnh Remi vẫn còn Mattia và Mattia đã cứu Remi khỏi nhà tù và cả 2 lên tàu trở về Paris, tiếp tục hát rong kiếm sống.

Sau khi về lại nước Pháp , Remi và Mattia đi dọc các con sông để tìm kiếm thuyền thiên nga của bà Milligan và Arthur để báo cho bà biết âm mưu chiếm đoạt tài sản của ông em chồng bà. Sau nhiều ngày vất vả Remi và Mattia cũng tìm được bà Milligan và từ lúc này sau khi gặp lại Remi bà Milligan đã nhận ra Remi chính là đứa con mà bà đã thất lạc nhiêu năm về trước. Do mẹ nuôi Barberin còn giữ lại những bộ quần áo còn nhỏ khi Remi được nhận nuôi. Giờ đây Remi đã tìm được gia đình thật sự của mình, cậu sống trong một gia đình có sự yêu thương của mẹ ruột, em trai Arthur và người vợ Lise. Về phần Mattia sau này đã trở thành một nghệ sĩ nổi tiếng, trong ngày đầy tháng con trai đầu lòng Remi đã mời tất cả mọi người đã từng giúp cậu trong quãng thời gian khốn khó, Mẹ Barberin, Gia đình bác Acquin, người lái tàu đưa Remi thoát khỏi London, Người bạn Bob cứu Remi khỏi nhà tù và làm một bức tượng cho cụ Vitalis. Remi đã tìm được gia đình và sống viên mãn với họ.